Τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς στο Δαδί

«Ξημερώνοντας η μέρα της Πρωτοχρονιάς -πριν ακόμη χτυπήσουν οι καμπάνες για την εκκλησία- η εκκλησία του Αη Βασίλη ήταν λίγο έξω από το χωριό, έπρεπε όλα τα παιδιά να πάμε στη βρύση για να φέρουμε στο σπίτι το αμίλητο νερό. Εκεί στη βρύση όμως περίμενε ο πειρασμός που δε μας άφηνε να το πάρουμε. Αυτός ήταν τα γλυκά που είχαν αφήσει οι νοικοκυρές μέσα σ’ ένα πιάτο και τα κέρματα που έριχναν στην καρούτα. Οι νοικοκυρές πήγαιναν πρωί - πρωί πιάτα με κουραμπιέδες, τηγανίτες, σουσαμόπιτα και έριχναν στη μεγάλη πέτρινη γούρνα της βρύσης πενταροδεκάρες. Από την ποδιά τους  -τη μπροστέλα- έπαιρναν σπόρους και τους σκόρπαγαν στην καρούτα και στ’ αυλάκι κι έλεγαν: «όσους σπόρους τόσα αυγά, τόσα π’ λιά και τόσα καλά στο σπίτ’». Κι εύχονταν όλα να τρέχουν σαν το νερό της βρύσης.

Στο σπίτι περιμέναμε ποιος θα μας κάνει ποδαρικό και του ρίχναμε σίδερο να πατήσει πριν μπει μέσα. Το ίδιο έκαναν και σε μας οι θειάδες μας, που πηγαίναμε για το καλό.

Τη μέρα της; Πρωτοχρονιάς ό,τι κάναμε, θα το κάναμε όλο το χρόνο. Καθόμαστε λοιπόν φρόνιμα να μην τις φάμε, γιατί θα τις τρώγαμε όλη τη χρονιά.

Στο πρωτοχρονιάτικο τραπέζι, απαραίτητα έπρεπε να υπάρχει κότα. Την έσφαζε η μάνα και τη μάδαγε σε ζεστό νερό. Ύστερα την έκανε σούπα. Για γούρι σπάζαμε κι ένα ρόδι και το πατάγαμε στα κεραμίδι».

Τα γλυκά της Πρωτοχρονιάς στο Δαδί ήταν ο μπακλαβάς και η σουσαμόπιτα. Μας λέγει η συγγραφέας περί αυτού: «η σουσαμόπιτα ήταν γλυκό για μας τα παιδιά. Να φάμε και να χορτάσουμε. Ο μπακλαβάς ήταν περισσότερο για τα κεράσματα των ξένων».

Απόσπασμα από το βιβλίο "Πατρώα Γη, Δαδί - Αμφίκλεια"

της Δήμητρας Παπαλιάκου-Δημοπούλου