Αντάμωμα Σαρακατσαναίων Ηπείρου

Στο πανέμορφο Ζαγόρι

Το Δαδί του 1920

Φωτογραφία: Στέργιος Δημ. Λέφας

H Μάχη στα Δερβενάκια (26-7-1822)

Ο Χουρσίτ Πασάς επιστρέφοντας στη Λάρισα, από την εκστρατεία του κατά του Σουλίου και των υπερασπιστών του, οργάνωσε νέα στρατιά που θα έστελνε στην Πελοπόννησο για την ανακατάληψη της Τριπολιτσάς.  Επικεφαλής του στρατεύματος ορίσθηκε από την Πύλη ο Μαχμούτ Πασάς ο επονομαζόμενος Δράμαλης (για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω). Το στράτευμα του Δράμαλη κατά το ήμισυ ήταν αυτό που πολιόρκησε τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων.

Ο Δράμαλης ευρισκόμενος από τις αρχές Μαρτίου στο Ζητούνι (Λαμία) κατάφερε να περάσει τον Σπερχειό ποταμό στις 29 Ιουνίου 1822, δηλαδή με καθυστέρηση περίπου τεσσάρων μηνών. Στη συνέχεια χωρίς αντίσταση έφθασε στη Θήβα την οποία άνετα κυρίευσε και την επομένη ημέρα την πυρπόλησε. «Ενώ η Ανατολική Ελλάς ήτον όλη απροφύλακτος και όλη άνω κάτω δια την του Αρείου Πάγου και του Οδυσσέως αλληλομαχίαν, δια τον φόνον του Νούτσου και Παλάσκα και δια την οργήν της κυβερνήσεως κατά του φονέως…», μας πληροφορεί ο Σπυρίδων Τρικούπης. Ο Δράμαλης, μετά την επιτυχία του αυτή, πέρασε ανενόχλητος στην Αττική και στη συνέχεια στη Μεγαρίδα κατευθυνόμενος προς την Πελοπόννησο.

          Στην πορεία του προς την Πελοπόννησο ο στρατός του Δράμαλη ενισχύθηκε από τουρκικές δυνάμεις των διαφόρων επαρχιών και έφθασε στον Μωριά με 30.000 άνδρες (32.000 κατά τον Φωτάκο) εκ των οποίων οι περισσότεροι ήταν καβαλαραίοι. Επίσης διέθετε και βαρύ οπλισμό.

          Στις 26 Ιουλίου 1822 διεξήχθη η μάχη των Δερβενακίων, που ήταν από τις σημαντικότερες μάχες της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες και μεγάλη καταστροφή των τουρκικών δυνάμεων. Στη μάχη χάθηκε περίπου το 1/5 των ανδρών του Δράμαλη, το μεγαλύτερο μέρος των πολεμικών αλόγων και των υποζυγίων, καθώς και πολλά όπλα που περιήλθαν στα χέρια των Ελλήνων. Τα απομεινάρια της στρατιάς του έφθασαν τελικά στην Κόρινθο. Ο Κολοκοτρώνης τους πολιόρκησε αποκόπτοντας την επικοινωνία των Τούρκων με τα πολιορκούμενα φρούρια των Πατρών και του Ναυπλίου.

Ο Δράμαλης πέθανε στην Κόρινθο στις 26 Οκτωβρίου του 1822 πιθανώς από τύφο. Ο τύφος και η πείνα είχαν αποδεκατίσει τους Τουρκαλβανούς στρατιώτες των οποίων η θέση εγένετο περισσότερο επισφαλής λόγω του ότι από τη Στερεά Ελλάδα εφαίνετο ότι δεν υπήρχε καμία ελπίδα ενισχύσεως των τουρκικών δυνάμεων. 

Δημήτριος Ιωάν. Βασιλείου

Μουσείο Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821

Καλές Διακοπές

Από το Αναγνωστικό Γ΄ τάξεως Δημοτικού του 1966

Ο αργαλειός

Χειροκίνητη μηχανή ύφανσης, συνηθέστερη σε παλαιότερες εποχές. Χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα κατά την προβιομηχανική εποχή και αργότερα κυρίως στις αγροτικές περιοχές, στην οικιακή οικονομία των οποίων διαδραμάτισε βασικό ρόλο, καθώς αποτελούσε το κύριο μέσο ύφανσης και κλωστοϋφαντουργίας.

Τα συγχαρητήριά μας στη δημοτική Αρχή και ιδιαίτερα στη νέα δήμαρχο για την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης εκδηλώσεως στην κρήνη της "Χορευταριάς", ενός εμβληματικού μνημείου του Δαδίου. Τέτοιου είδους ποιοτικές πολιτιστικές εκδηλώσεις, με σεβασμό στην ιστορία του χώρου, συμβάλουν στην προσπάθεια αναδείξεως των ιστορικών μνημείων της κωμοπόλεως του Δαδίου, που κατά γενική ομολογία συνέβαλε με τα άξια τέκνα της στη διαμόρφωση της ιστορίας και της πολιτικής  της Χώρας μας. Θα είμαστε εδώ για νέες καινοτόμες προτάσεις που έχει ανάγκη το Δαδί στην προοπτική της ανάπτυξης.

Παρνασσός το βουνό των μουσών

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, το βουνό οφείλει το όνομά του στον ήρωα Παρνασσό γιο του Ποσειδώνα και της νύμφης Kλεοδώρας, ο οποίος είχε κτίσει πάνω στο βουνό μια πόλη, η οποία καταστράφηκε από τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα. Τότε οι κάτοικοι της πόλης ακολουθώντας τις κραυγές των λύκων οδηγήθηκαν ψηλότερα στο βουνό για να γλιτώσουν από τον κατακλυσμό, όπου έχτισαν μια νέα πόλη την οποία ονόμασαν Λυκώρεια, που σημαίνει κραυγές των λύκων. Το όνομα αυτό διασώζεται μέχρι και σήμερα ελαφρώς παραλλαγμένο. Ο Παρνασσός παλαιότερα ονομαζόταν Λιάκουρα, που αποτελεί δημώδη ονομασία που συναντάται κυρίως στα κλέφτικα τραγούδια και προέρχεται από το Λυκώρεια. Επίσης έτσι ονομάζεται η υψηλότερη κορυφή του Παρνασσού.

O Παρνασσός σύμφωνα με το Στράβωνα είναι: «ιερό βουνό». Έχει σπηλιές και άλλους τόπους που τα τιμούν και τα θεωρούν ιερά. Από αυτά το πιο γνωστό είναι το Kωρύκιο  Άντρο.  Είναι σπήλαιο αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα, και βρίσκεται στο δυτικό Παρνασσό.

Στα γύρω δάση, κοντά στο άντρο κατοικούσαν οι  Νύμφες, κυρίως οι Παρνασσίδες, συνοδοί και τροφοί του θεού Διονύσου. Ένας από τους μύθους αναφέρει ότι ο Απόλλωνας, ο πιο λατρευτός θεός της περιοχής, πάλεψε με τον δράκοντα Πύθωνα, που έστειλε η θεά Ήρα, για να κυνηγήσει τη μητέρα του Λητώ. O Απόλλωνας σκότωσε το δράκοντα Πύθωνα κοντά στη χαράδρα της Kασταλίας πηγής, έθαψε το κουφάρι του και ίδρυσε το Ναό και το Mαντείο των Δελφών.

O Παρνασσός είναι σημαντικός για την Ελλάδα, όσο  και ο Όλυμπος, γιατί είναι και αυτός συνδεδεμένος με την Ελληνική μυθολογία και ιστορία. Θεωρείται το κατ` εξοχή ιερό βουνό των Mουσών και το όνομά του σχεδόν σ` όλες τις γλώσσες του κόσμου είναι συνώνυμο με την ποίηση   και τη μουσική. Oι ποιητές πίστευαν ότι ο Παρνασσός είναι ο ομφαλός της γης και ότι από τις πηγές του, (Kασταλία), όποιος έπινε νερό έπαιρνε το χάρισμα της ποίησης.  Tο χάρισμα αυτό το είχαν και οι εννέα Mούσες (Kλειώ, Ευτέρπη, Θάλεια, Μελπομένη, Τερψιχόρη, Ερατώ, Πολύμνια, Ουρανία και Καλλιόπη). 

Η δημιουργία των Μουσών ξεκίνησε μετά την νίκη του Δία επί των Τιτάνων. Ο Ησίοδος διηγείται στη «Θεογονία» τη γέννηση των Μουσών, που τις ξέρουμε και από την «Ιλιάδα» ως κόρες του Δία. Για τη γέννηση των Μουσών έλεγαν ακόμα πως όταν ο Δίας γιόρταζε το γάμο του, ρώτησε τους άλλους θεούς που ήταν καλεσμένοι αν τους έλειπε τίποτε, κι εκείνοι απάντησαν ότι θα έπρεπε τώρα ο Δίας να φτιάξει κάποιες θεότητες που θα μπορούσαν, με ταιριαστά λόγια και μουσική επάξια, να υμνολογήσουν τα μεγάλα κατορθώματα του Δία και τον θαυμαστό τρόπο με τον οποίο έβαλε σε τάξη το σύμπαν, τον κόσμο των θεών και των ανθρώπων.

Φωτογραφία από το ...μέλλον

Ηλεκτρική Εταιρια Δαδίου 1929

Το πρώτο εργοστάσιο παράγωγης ηλεκτρικής ενεργείας στο Δαδί άνηκε στους αδελφούς Πανουργιά. Η ηλεκτρική ενεργεία παραγόταν από μια γεννήτρια η οποία έπαιρνε κίνηση από ατμομηχανή και χρησιμοποιούσε ως πρώτη καύσιμη ύλη καυσόξυλα. Κάθε μέρα χρησιμοποιούσαν μερικές εκατο-ντάδες οκάδες ξύλων.  Το 1929 οι αδελφοί Μουζέλη που είχαν ήδη βιομηχανικές δραστηριότητες στη Λαμία, προχώρησαν στην κατασκευή εργοστάσιου στο Δαδί. Παρόλο που προϋπήρχε η εταιρεία των αδελφών Πανουργιά, προχώρησαν στην κατασκευή ενός καινούριου εργοστάσιου έχοντας την ιδέα ότι θα είχαν μεγαλύτερη επιτυχία, αφού γνώριζαν καλύτερα το αντικείμενο και τις προοπτικές του. 

Την απόδειξη μας παραχώρησε ο καλός φίλος και συνεργάτης Στέργιος Λέφας.