“Πέτρα της Γύφτισσας”

Η “Πέτρα της Γύφτισσας” βρισκόταν άλλοτε στα “Ισώματα” κοντά στην πηγή “Φτελιά” και ήταν ένας λείος από τη μία μεριά βράχος ύψους σχεδόν 0,50μ. με ανθρώπινη φυσιογνωμία. Ουσιαστικά ήταν μία βάση με δύο τρύπες λαξευμένες στην κατεργασμένη πλευρά που χρησιμοποιούνταν για την τοποθέτηση αγάλματος. Η λέξη Γύφτος προέρχεται από το Αιγύπτιος και για το λόγο αυτό ο βράχος συνδέθηκε με την πόλη Παλαιές Θήβες ή Παλαιοθήβα της περιοχής όπου υπήρχε ναός της Αιγύπτιας Θεάς Ίσιδας. Ο τοπικός Θρύλος μας λέει:

Κάποτε ζούσε σε καταυλισμό της περιοχής μία Γύφτισσα μαζί με το μωρό παιδί της, αρκετά θρήσκα και θεοσεβούμενη που ακολουθούσε κατά γράμμα όλες τις θρησκευτικές παραδόσεις. Στη βαθειά της πίστη χρωστούσε τη σωτηρία του μωρού που είχε αρρωστήσει 3 φορές από επιδημίες που μάστιζαν το Δαδί και τα γύρω χωριά.  Μια μέρα λόγω της πενίας, πήρε τη στράτα που συνέδεε το Δαδί με την Βελίτσα για να πάει να ζητιανέψει και αφού διένυσε μεγάλη και ανηφορική απόσταση σταμάτησε στην πηγή Φτελιά να ξεκουραστεί αλλά και να σκουπίσει το μωρό που λερώθηκε. Όμως δεν είχε πάρει μαζί της τίποτα, ούτε ένα κουρέλι και ευθύς αμέσως γονάτισε και επικαλέστηκε τον Θεό να την βοηθήσει. Ο Θεός την άκουσε και της έριξε ένα ολομέταξο μαντήλι με κεντημένα πάνω του τον ήλιο με το φεγγάρι και τα άστρα. Η μάνα δέχτηκε με αγαλλίαση την Θεϊκή προσφορά, όμως όταν έσκυψε να πάρει το δώρο σκέφτηκε πως αντί να το λερώσει θα ήταν προτιμότερο να το πουλήσει στους πραματευτές για να εισπράξει τα χρήματα και στη συνέχεια έβγαλε από το ταγάρι της ένα κομμάτι ψωμί και με αυτό σκούπισε το μωρό. Η πράξη αυτή ήταν μεγάλο αμάρτημα και προκάλεσε την οργή του Θεού που τους καταράστηκε, αυτή να γίνει άγαλμα και το παιδί πέτρα, κατάρα που όντως εκπληρώθηκε.

Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Ελληνικόν Μέλλον” της Πέμπτης 28 Ιουνίου 1934. Δίπλα στην Πέτρα της Γύφτισσας ο αρχαιολόγος Ι. Ρίζος με τον ανταποκριτή της εφημερίδος Ν. Σκαλίγκο.

Στέργιος Λέφας 

Φοιτητής-Ερευνητής